Świadczenia alimentacyjne stanowią w stosunkach rodzinnych bardzo ważny środek niesienia pomocy drugiej osobie, w razie gdy nie jest ona w stanie samodzielnie się utrzymywać. Najczęściej a alimentami spotykamy się w stosunkach między małżonkami oraz między małżonkami a dziećmi.
Przyznane alimenty powinny być wypłacone zgodnie z treścią orzeczenia sądu,
finetimepieces a więc terminowo, w stałych przedziałach czasowych. Brak realizowania świadczeń alimentacyjnych może skutkować egzekucją sądową. O ile w kraju egzekucja alimentów polega na złożeniu wniosku egzekucyjnego do komornika i oczekiwaniu na jego skuteczne działania, to co w sytuacji gdy dłużnik alimentacyjny wyjedzie za granicę. Emigracja zarobkowa Polaków sprawia, że dłużnicy opuszczają kraj i udają się do pracy w innym państwie. Przeważnie ich podróże realizują się na terenie Unii Europejskiej. Jak zatem prowadzić egzekucję alimentów w państwie innym niż Polska należącym do UE? Artykuł ten jest formą pomocy osobom, które zamierzają prowadzić egzekucję w innym Państwie Członkowskim, gdyż stanowi zbiór najważniejszych informacji o tym, jak postępować przy egzekucji alimentów w UE.
Dochodzenie roszczeń alimentacyjnych na obszarze Unii Europejskiej możliwe jest dzięki akt unijnemu, jakim jest Rozporządzenie Rady (WE) nr 44/2001 z dnia 22 grudnia 2000 r. w sprawie jurysdykcji i uznawania orzeczeń sądowych oraz ich wykonywania w sprawach cywilnych i handlowych (zwane dalej Rozporządzeniem I) oraz Rozporządzenie (WE) nr 805/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 21 kwietnia 2004 r. w sprawie utworzenia Europejskiego Tytułu Egzekucyjnego dla roszczeń bezspornych (zwane dalej Rozporządzeniem II).
Tak więc w sytuacji gdy dłużnik znajduje się za granicą, na terenie któregoś z Państw Członkowskich UE, wierzyciel może skierować egzekucję wobec niego wykorzystując aparat państwowy tego państwa.
Zanim skierujemy działania egzekucyjne do innego Państwa Członkowskiego, musimy w Polsce uzyskać tzw. Zaświadczenie Europejskiego Tytułu Egzekucyjnego (art. 54 Rozporządzenia I). Jest to dokument uprawniający nas do podjęcia działań egzekucyjnych na terenie UE. Uzyskanie zaświadczenia odbywa się w każdym Państwie Członkowskim na zasadach obowiązujących w tym państwie. W Polsce kwestie związane z uzyskiwaniem zaświadczenia regulują przepisy kodeksu postępowania cywilnego w art. 7951 - 7955. Jeśli posiadamy orzeczenie sądu, stanowiące tytuł egzekucyjny, składamy wniosek do sądu, który wydał to orzeczenie w celu wydania przez ten sąd Zaświadczenia Europejskiego Tytułu Egzekucyjnego (art. 7951 kpc).
Od wniosku do sądu pobierana jest opłata w kwocie 50 zł, lecz osoba dochodząca roszczeń alimentacyjnych zwolniona jest z obowiązku jej uiszczenia (art. 71 pkt 9 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych oraz 96 ust. 1 pkt 2 stawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych). Przepisy nie mówią, jaki jest okres oczekiwania na Zaświadczenie Europejskiego Tytułu Egzekucyjnego, toteż należy przyjąć, że sąd wyda takie zaświadczenie bez zbędnej zwłoki, tj. trzeba się nastawić na okres od kilku dni do kilku tygodni.
Po otrzymaniu zaświadczenia należy dokonać transkrypcji (tłumaczenia) tego dokumentu na język państwa, w którym zamierzamy podjąć działania egzekucyjne przeciwko dłużnikowi (art. 20 Rozporządzenia II).
Każde Państwo Członkowskie ma inne procedury dochodzenia roszczeń. Przed złożeniem wniosku do tego państwa, należy dokładnie zapoznać się ze sposobem postępowania w tym państwie. Prawdopodobnie nie obejdzie się bez pomocy prawnik z tego państwa. Dla przykładu w Irlandii wygląda to tak, że do dowolnego sądu, ale najlepiej wysłać do tego, który jest najbliżej miejsca zamieszkania dłużnika, wysyłamy:
a) odpis orzeczenia, który spełnia warunki niezbędne dla stwierdzenia jego autentyczności; i
b) odpis Zaświadczenia Europejskiego Tytułu Egzekucyjnego, który spełnia warunki niezbędne dla stwierdzenia jego autentyczności; i
c) tłumaczenie Zaświadczenia Europejskiego Tytułu Egzekucyjnego.
Następnie Sąd ten wydaje nakaz wykonania orzeczenia.
Osoba zwolniona od kosztów sądowych w Państwie Członkowskim, z którego pochodzi Zaświadczenie Europejskiego Tytułu Egzekucyjnego, jest zwolniona również w tym państwie, w którym prowadzona będzie egzekucja.
Po wszczęciu egzekucji w danym państwie zdecydowanie zwiększymy swoje możliwości odzyskania naszych pieniędzy. Będzie to też stanowiło formę nauki dla dłużnika, że uchylanie się od świadczeń alimentacyjnych nie popłaca.
Filip Powroźnik, prawnik
W razie pytań do autora proszę dzwonić pod numer telefonu 0-510-494-788
